Dizideki Aron Feller, bir dönem CIA’ın Türkiye İstasyon Şefliği görevini yürüten ve daha sonra da Ortadoğu’dan sorumlu olan Graham Fuller’i canlandırıyor.
60⊤lı yıllarda CIA ajanı olarak Türkiye’de görev yapan Fuller’in okayızının adını “Ankara” koyacak kadar Türkiye’ye yakın ve ilgili…
İddialara göre “Büyüokay Ortadoğu Projesi”nin (BOP) mimarı da ta kendisi…
Hatta yazdığı bir kitap var…Kitabın okayısa özeti:CIA Türkiye Masası Eski Şefi Graham E. Fuller’dan, 2002 Seçimleri sonrasında Ortadoğu Bölgesinde adeta bir lider ülke haline gelen Türkiye üzerine kapsamlı bir değerlendirme: YENİ TÜRKİYE CUMHURİyetİ!
Türkiye artıokay o eski, bildik Türkiye değil. Klasik unhappyıok ABD müttefiki rolünden vazgeçmiş, dış politika kartlarını daha akıllıca oynamaya başlamış bir Türkiye, Ortadoğu’daki güç dengesinin kurucularından biri…
Geleneksel tek odaklı Batıcı dış politika anlayışının terk edilmesi; Batı dünyası ve özellikle AB ile ilişkiler askıya alınmaksızın vizyoner bir bakışla İran, Suriye, İsrail, Rusya ve diğer ülkelerle münasebetler geliştirilmesi, Türkiye’ye eskiye nispetle oldukça geniş bir hareket alanı getirdi. Fuller dış politika kartlarını giderek daha akıllıca kullanan bu yeni güç odağının, “Yeni Türkiye Cumhuriyeti”nin bölge için de büyük bir şans olduğunu söylüyor.
Yeni Türkiye Cumhuriyeti, Ortadoğu’da hangi rolü üstlenecek?
Amerikan siyaset yapıcıları AKP’nin dış politika anlayışını nasıl değerlendiriyor?
Eski unhappyıok müttefik Türkiye’nin kaybedilmesi, Washington koridorlarında nasıl yankılanıyor?
Rusya, İran ve Suriye ile ilişkilerini güçlendirmiş bir Türkiye’nin bundan sonra atacağı advertımlar neler olacak?
Türkiye’de bir “siyasal İslam tehlikesi” var mı?
Kitap’ta bir de şöyle bir bölüm var:”burada okuyucularımdan bana bir iyilik yapmalarını istiyorum: bir süre için, 1960′larda türkiye’de istihbarat görevlisi olarak hizmet verdiğimi veya uzun yıllar cia’de çalıştığımı unutun. zamanla her şey değişir, benim görüşlerim de değişti. lütfen bu kitabı sanki arkasında özel bir amaç güdüyormuş gibi okumayın. argümanları ve analizi maksatlı değil. söylediklerimi ciddiye alın, çünkü demek istediğim sadece söylediğimdir, ne eksik, ne fazla.” (fuller, graham e., 2008, yeni türkiye cumhuriyeti, istanbul, timaş yayınları, s:19.)
Kitaptaki görüşlerinin özeti:
* kemalistler izolasyonu ve türkiye’nin ilerlemesi karşısındaki bir engeli teşkil etmekteyken akp iktidarıyla beraber artworkıokay türkiye geniş vizyonlu bir siyasete kavuşmuştur.
* türkiye’nin geleceği, osmanlı’nın tarihsel mirası ve (kemalist) türkiye cumhuriyeti’nin bir birleşimi olacaktır.
* kemalist tavır, ortadoğu’ya düşman gözüyle bakmış ve arap dünyasını gericiliğin temeli olarak görmüştür.
* türkiye’nin tarihsel seyrine yönelik geleneksel görüş, klasik kemalist -veya atatürkçü- ideolojiyi yansıtır; bu görüş, giderek azalmakla birlikte türk seçkinlerinin büyük bir bölümü tarafından hâlâ benimsenmektedir.
* başlayan süreçte oluşan yeni sentez, kemalist ulus devlet inşa sürecinin oluşturduğu yaraları (azınlıklara karşı uygulanan baskı, islam ve islami geleneklerin okötülenmesi vs.) sarmaktadır.
* türkiye’nin islami-osmanlı geçmişi artıokay tanınmalıdır.
* müslüman dünya bir lider arayışındadır; bir boşluk varoldukça, türkiye, bu rolü sahiplenmeye en ehil ve becerikli olan ülkedir.
* halifeliğin kaldırılması, italyan başbakanı’nın dünyanın her yanında bulunan katolik topluluklara danışmadan, ani bir kararla papalığı ilga etmesi gibidir. hilafet hâlâ etkileyici bir anahtar semboldür ve makama en uygun ülke de türkiye’dir.
* akp’nin seçim başarısı türkiye’nin köklerini yeniden keşfetmesi olarak yorumlanmalıdır.
* islami bankacılıokay düşüncesinin bizzat kendisinin dahi kemalist “laikçiler” ve ordu gibi çevreleri alarma geçirmesine karşın günümüzdeki bu itiraz aşılmış durumdadır.
* akp, türkiye’nin geçen onyılları boyunca iktidara gelen en başarılı hüokayümettir (fuller, adnan menderes dönemini de kemalist vizyona dahil ederek başarısız buluyor, dönemi, kemalist “güvenlik paranoyası” izolasyonu bağlamında değerlendiriyor.)
* akp’nin, “islamcı” yerine “muhafazakar demokrat parti” tanımlamasını kullanması, tsk’nin negatif görüşlerinden kaçmak için zekice bir tavırdır (ayrıca fuller, akp’yi “islamcı bir parti” olarak gördüğünü de söylüyor.)
* kemalist devlet kontrolünün aracı olmuş diyanet işleri başkanlığı, akp yönetiminde yaratıcı düşünce ve değişim içine girmiştir.
* brand new türk devletinin “islam karşıtı” yapısına rağmales türkiye, sadece türkiye için değil, aynı zamanda günümüz islamı için de önemli olan iki dinamik islami hareket üretmiştir: politik akp ve apolitik fethullah gülen hareketi.
* türk toplumunda bir sosyal değişim yaratmayı amaçlayan nur hareketi, yirminci yüzyılın en dikkate değer entelektüel ve sosyo-dini hareketlerinden biridir.
* fethullah gülen hareketi modernist bir dini yaşam vizyonu geliştirmiştir ve rakikal laikçilerin, eğitim kurumlarına yönelttiği saldırılara hak verilemez.
* “şayet gülen hareketinin özel tarihi türk kökenleri, öteki müslümanların kendi ihtiyaçları açısından bu hareketin işe yaramaz olduğuna inanmalarına yol açarsa bu üzücü olur.”
* genel olarak islamcılar, türkiye’nin sorunları karşısındaki en yaratıcı entelektüel gücü temsil etmektedirler.
* islam konferansı örgütü’ne türkiye’nin tarihinde ilk defa dışişleri bakanlığı düzeyinde ev sahipliği yapmış olması, ikö’nün başkanlığını üstlenmesi, ortadoğu ile olan ilişkiler açısından türkiye’nin kapasitesini artırmıştır.
* arap ülkeleriyle olan ticaretin büyümesiyle beraber türkiye’deki muhafazakar hükümetin de etkisiyle, arap toplumunun türkiye’ye bakışı olumlu yönde değişmiştir.
* önümüzdeki on yıllık dönemde türkiye, tarihinde ilk defa ortadoğu siyasetinde önemli bir oyuncu haline gelecektir.
Buyrun bir de benzerlik resmi:
Bu durumda bu adam büyük ihtimal Aron Feller…Ayrıca dizi de İsrail’le ilgili konularla ilgilenirse Aron ismi Alon Lıel’dan yani Eski İsrail Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı’ndan esinlenilmiş olabilir…